GPS-fietsroute Gorssel – Zutphen – Bronkhorst (55 km)

Deze route wordt bepaald door de prachtige IJssel. U ziet de machtige invloed die de rivier sinds mensenheugenis op haar stroomgebied heeft uitgeoefend. Zo is in Zutphen nog heel veel van de rijkdom te zien, die de rivier het stadje ooit heeft gebracht. Kortom: als u van rivieren, historie en rust houdt, dan zit u met deze route helemaal goed (op de fiets)!

1. Fietsveer Dommerholt

Pleisterplaats Dommerholt werd al in 1469 vermeld. Ooit bevond zich hier een doorwaadbare plaats in de IJssel.

Op 12 april 1945 staken Canadese troepen hier, met behulp van een pontonbrug, de IJssel over. Van hieruit werd het westen van Nederland bevrijd.

2. Sluis Twentekanaal Eefde

De sluis bij Eefde is de drukke toegangspoort tot het Twentekanaal dat diep in Twente, in Enschede, eindigt. Een zijtak leidt tot Almelo.

In 2012 kwam het scheepvaartverkeer een maand stil te liggen, door een defect met een sluisdeur. Dat werd de aanleiding om een tweede schutkolk te bouwen. Kosten: 67 miljoen euro.

3. Huis Den Dam

In 1399 werd deze havezate voor het eerst vermeld. Waarschijnlijk bevond deze zich op een andere plaats, dan waar het huidige, in 1599 gebouwde huis staat.

Het huis heeft in 1765 en 1875 verscheidene make-overs ondergaan, waardoor veel van het oorspronkelijke karakter verloren is gegaan.

4. De Pelikaan, Zutphen

In het historische centrum van Zutphen kunt u een bezoek brengen aan koffie- en theezaak De Pelikaan. Hier is het verleden nog te zien, voelen en ruiken. Tot 1920 herbergde het pand een zaak in koloniale waren. De koffie werd destijds in de eigen stoombranderij gebrand.

Na 1920 werd de koers verlegd. Levensmiddelen gingen uit het assortiment. Alleen koffie, die voortaan elektrisch werd gebrand, en thee bleven over.

In 1991 vierde de firma het 175-jarig jubileum en kreeg als cadeautje het predicaat “hofleverancier”. Tja, oud zijn heeft zo zijn voordelen…
Maar De Pelikaan is niet alleen oud, maar ook wijs: koffie- en theewijs. En dat proef je!

5. Bronkhorst

Omdat records toeristen aanspreken, profileert Bronkhorst zich als kleinste stadje van Nederland. Terwijl er toch echt drie stedelijke vlekjes bestaan, die nóg minder inwoners tellen.

Dit neemt niet weg dat Bronkhorst een alleraardigst plaatsje is, dat een bezoekje meer dan waard is!

6. Kasteel Reuversweerd

Tot de Tweede Wereldoorlog had het in 1830 gebouwde Kasteel Reuversweerd nog grandeur. Het was toen een hengstendepot en stoeterij van naam.

Gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog zorgden voor een sinistere uitstraling. In die tijd annexeerden Duitse soldaten namelijk het kasteel om er een radiopeilstation in te vestigen. Aan het einde van de oorlog werd hier door de Canadezen en Duitsers fel gestreden. In april 1945 werd de eigenaar, baron J.G.W.H. van Sytzama, door de zich terugtrekkende Duitsers gefusilleerd.

Zo keerde de baron tot stof weer. En het kasteel was hard op weg om hem hierin te volgen.

Tot 2020, want in dat jaar werd er een begin gemaakt om het kasteel in de oude glorie te herstellen!

7. Wasserij De IJsselstroom

Wasserij De IJsselstroom is in 1911 gebouwd en draaide toen op stoom. Het benodigde water kwam uit de naastgelegen IJsselstrang.
In 1919 werd de bovenverdieping door brand beschadigd. Bij het herstel zijn toen de drie huidige sheddaken aangebracht.

Nadat twee elkaar opvolgende eigenaren door economische crises failliet gingen, moderniseerde ene J. de Kloe, huurder met recht van koop, de wasserij, waarbij stoom werd vervangen door stroom. Het werd een florerend bedrijf, totdat… in 1944 de Duitsers de wasserij opeisten. De ontstane oorlogsschade werd in 1947 hersteld.

De Kloe had na de oorlog niet in de gaten dat het huurcontract met recht op koop in 1955 verliep, waarop de eigenaar besloot tot verkoop aan vishandelaar Sietze Hoekstra. Hoekstra maakte er een palingrokerij van.

Nadat de heer Hoekstra in 1970 met pensioen ging, dreigde het gebouw een bouwval te worden. Maar dankzij een grondige opknapbuurt door de huidige eigenaar, staat de voormalige wasserij nu weer als vanouds in de uiterwaarden te pronken!

8. Slot Nijenbeek

Slot Nijenbeek lag ooit pal aan de oever van de IJssel. Nu ligt het aan een dode arm, doordat de IJssel zich oostwaarts heeft verlegd.

Het is niet bekend wanneer Slot Nijenbeek is gebouwd, maar uit archieven blijkt dat het in 1266 eigendom was van Dirk van de Nijenbeek.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog waren er Duitsers in gelegerd, die slechts door hevige beschietingen verdreven konden worden. Slot Nijenbeek was daarna jarenlang slechts een verwaarloosde ruïne.

Gelukkig is dit tot de verbeelding sprekende slot, dankzij het werk van veel vakmensen, nu heel mooi geconsolideerd en een bezoekje meer dan waard!