GPS-fietsroute Kasteel Heeswijk – Kilsdonkse Molen – Bedafse Bergen (33 km)

Tijdens deze afwisselende route bezoekt u het majestueuze Kasteel Heeswijk, de bijzondere Kilsdonkse Molen en landgoed Zwanenburg.

Deze route bedient echter niet alleen de cultuurliefhebber, maar ook de rust- en natuurzoeker die zijn hart op kan halen in de Bedafse Bergen, de mooie Heeswijkse Bossen en het gemoedelijk Brabantse land.

1. Kasteel Heeswijk

Van oudsher hebben mensen zich in de buurt van water gevestigd. Het is dan ook niet verwonderlijk dat kasteel Heeswijk in het Aa-dal ligt. Eind 11e eeuw werd hier een versterkte plaats gebouwd, een burcht op een heuvel, die de toenmalige bewoners van de streek bescherming moesten bieden tegen rovers. Vanuit deze burcht is het kasteel ontstaan. In oude geschriften wordt het jaar 1156 genoemd als ijkpunt voor de eerste kasteelheer van Kasteel Heeswijk.

Het heden van het kasteel ziet er goed uit. Na een grondige restauratie werd in het jaar 2000 de hoofdburcht, annex museum, opengesteld voor publiek. In 2005 zijn het poortgebouw, het koetshuis, de IJzertoren en de wapenzaal gerestaureerd. Nog steeds wordt er hard gewerkt aan het kasteel, maar nu vooral aan het interieur, waardoor het kasteel geleidelijk aan zijn oude glorie terugkrijgt.

2. Fietspad langs de Aa

3. Kilsdonkse Molen

De Kilsdonkse Molen is uniek! Het is namelijk een combinatie van twee molens: een watermolen en een watervluchtmolen (aangedreven door wind en water). De Kilsdonkse Molen is de enige nog overgebleven watervluchtmolen in Nederland.

De oorspronkelijke twee watermolens stammen uit de 13de eeuw en waren van hout. Ze stonden aan weerszijden van de toen nog meanderende Aa. Een Aa die nogal eens voor wateroverlast zorgde, waaraan de molens (die het water ophielden) mede debet waren. Er werd daarom bepaald dat ze alleen nog maar ‘s winters mochten malen. Om toch het jaar rond te kunnen werken, werden op een van deze watermolens wieken aangebracht.

In 1840 werden beide houten molens door brand verwoest, waarna ze op de oude fundamenten, met steen weer werden opgetrokken. In het jaar 1880 kocht de gemeente de molens en verwijderde de waterraderen en molenstuw, waarna ze ten prooi vielen aan de tand des tijds.

Gelukkig is de Kilsdonkse Molen begin deze eeuw prachtig gerestaureerd en wordt er nu weer op wind en water gemalen! Daartoe moest, om het dubbele molenrad aan te drijven, eerst nog wel een omleiding vanuit de gekanaliseerde Aa gegraven worden.

4. Zwanenburg

Zwanenburg is oorspronkelijk rond 1400 als versterkt huis gebouwd en werd in de loop der eeuwen (voor het laatst in 1850) verder uitgebreid. Begin 1920 en van 1946 tot 1953 volgden nog restauraties.

Ooit werden in het water rond het huis zwanen gehouden, die bestemd waren voor de handel. Hieraan heeft Zwanenburg haar naam te danken.

5. Bedafse Bergen

De naam Bedafse Bergen hoort bij een langgerekte stuifzandrug die in de Middeleeuwen is ontstaan. De wind had toen vrij spel op deze zandige streek. Om het stuiven te bestrijden en het omliggende cultuurland tegen het zand te beschermen, werden er begin 1900 dennen op de heuvels geplant.

Waar de vreemde naam Bedaf vandaan komt, wilt u weten? Nou, Bedaf is een buurtschap (de route leidt erdoor) dat naast de Bedafse Bergen is gelegen. Lang geleden had het gehucht nog de begrijpelijke naam “Zandberg”. Maar sinds het een bedevaartsplaats werd, veranderde de naam in Bid-af, dat later verbasterd is tot Bedaf.

6. Fietslaantje

7. Looz Corswarem Hoeve

Op het landgoed bij Kasteel Heeswijk staat een oude, mooie boerderij met de vreemde naam Looz Corswarem Hoeve. Deze naam heeft betrekking op Prinses van Looz en Corswarem, een geadopteerde dochter van de laatste kasteelheer van Heeswijk. Let u ook eens op het idyllisch meanderende beekje, dat onder het bruggetje stroomt.